Polikistik Over Sendromunun 10 İşareti

14.08.2024 - Çarşamba 18:48

Rahim içinde yumurta gelişimi ve adet döngüsünü düzenlemekle vazifeli olan yumurtalıklarda meydana gelen, PKOS ya da PCOS olarak da bilinen bu rahatsızlık, yumurtalıklarda oluşan küçük kistler yahut folikül ismi verilen sıvı dolu keseciklerin birikmesiyle ortaya çıkıyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Doç. Dr. Taha Takmaz, kadınlarda pek çok belirti ile kendini gösterebilen “Polikistik Over Sendromu” ile ilgili bilgi verdi. 

Son periyotta sıklığı artan polikistik over sendromunda hormonal sorunlardan ötürü uzun aralıklarla adet görme ya da hiç görememe durumu meydana gelmektedir. Polikistik over sendromu, bedende androjen hormonunun artışına bağlı ortaya çıkmaktadır. Bu hormonun artışı birebir vakitte bayanlarda tüylenme, sivilcelenme, saç dökülmesi ve yağlanma üzere sorunları de beraberinde getirmektedir.

Polikistik over sendromu belirtileri şahıstan bireye değişebilir, lakin en yaygın belirtiler şunlardır:

  1. Düzensiz adet döngüsü, bilhassa adet gecikmeleri, adet kanama ölçüsü değişimleri yahut hiç adet olamama,
  2. Özellikle karın, gögüs ve sırt bölgesinde yer alan tüylerde artış görülmesi,
  3. Sivilce ve cilt meseleleri,
  4. Özellikle bel – kalça bölgesinden çok kilo alma,
  5. Yumurtlama bozukluğuna bağlı hamile kalmakta zahmet yaşama,
  6. Erkek tipi saç dökülmesi,
  7. Kilo vermede zahmet,
  8. Sırt, yüz ve göğüs bölgesinde yağlanma,
  9. Kol ve bacak bölgelerinde kalınlaşma ve yoğunlaşma,
  10. Rahim iç duvarının kalınlaşması.

Genetik yatkınlığınız olabilir 

Polikistik over sendromu sebebi pek çok kişi tarafından merak edilse de aslında şimdi nedeni tam olarak bilinmemektedir. Fakat yapılan araştırmalar doğrultusunda kimi faktörlerin bu durumu oluşturduğu bilinmektedir. Polikistik over sendromunun oluşumunda rol oynadığı öne sürülen hormonal dengesizlik, insülin direnci ve genetik yatkınlık üzere çeşitli sistemler vardır. Bu hastalığın en büyük nedenlerinden birinin genetik yatkınlık olduğu tespit edilmiştir. Kişinin annesinde ya da kız kardeşlerinde polikistik over sendromu varsa bu şahıslarda daha sıklıkla görüldüğü söylenebilir. Lakin kalıtımsal olarak devam edeceğine dair net bir bilgi yoktur.

 

Belirtileri göz gerisi etmeyin

Polikistik over sendromu yalnızca görünür semptomlara neden olmaz, ilerleyen yaşlarda kronik sıhhat sıkıntılarına (örneğin, diyabet, kalp hastalıkları, yüksek tansiyon, endometriyal kanser gibi) yol açabilen bir ilgi içinde olduğundan, hastalığın erken teşhisi ve ergenlik periyodunda tesirli tedavi edilmesi son derece kıymetlidir. Bu nedenle, PCOS belirtileri gözlemleyen bireylerin bunları göz gerisi etmemesi ve bir bayan hastalıkları uzmanına başvurması son derece kıymetlidir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile PCOS'un olumsuz tesirlerini en aza indirmek mümkündür. 

Polikistik over sendromu olan hastalarda insülin direnci ve yüksek kan şekeri düzeyleri;  Tip 2 diyabet riskini, yüksek tansiyon kolesterol ve kalp hastalığı riskini artırabilir.

Yumurtalıkların düzgün çalışmaması, hamilelik bahtını azaltabilir. Polikistik over sendromu, depresyon ve anksiyete riskini de artırabilir. İlerleyen devirlerde rahim kanserinin görülme sıklığında artış da kelam konusu olabilir.

Beslenme biçiminizi değiştirin 

Polikistik over sendromunun tedavisi çok etaplı bir tedavidir, şahsileştirilmiş olmalıdır ve hekiminizin tekliflerine nazaran şekillendirilmelidir. Tedavinin genel maksadı hamile kalmak isteyen bayanlar için yumurtlama sorununun çözülmesi, androjen seviyelerini düşürmek, beden yükünü azaltmak ve diyabet ve kalp-damar hastalıkları üzere uzun vadeli sıhhat risklerini azaltmaktır. Kişinin kilo değişimi ve regl döngüsü üzere geniş çaplı tıbbi geçmişi sorgulanır. Akabinde kişinin öncelik ve gereksinimlerine nazaran tedavisi şekillenir. Lakin tedavinin birinci basamağı sağlıklı beslenme ve antrenmandır. Bu sayede bireyler ülkü kilolarında da kalabilir. Bu sendromun görüldüğü pek çok bayanda fazla kilo ya da obezite üzere problemler ortaya çıkmaktadır. Polikistik over sendromunun tedavisinde beslenme alışkanlığının büyük oranda değiştirilmesi değerlidir. İşlenmiş besinlerden uzak durulmalı, şeker ekli besinler tüketilmemeli, yüksek lifli besinlere yük verilmeli, zerzevat, meyve, az yağlı ya da yağsız etler; düşük glisemik indeks içeren besinler tüketilmelidir.

 

Düzenli fizikî aktiviteyi ihmal etmeyin

Egzersiz ömrün her alanında değerliyken polikistik over sendromu için çok daha kıymetli bir yerdedir. Spor aktiviteleri ve idmanlar nizamlı bir halde yapıldığı vakit insulin düzeyini düzenlemeye yardımcı olmakta ve kilo denetimini de desteklemektedir. Sistemli fizikî aktivite PCOS rahatsızlığının getirmiş olduğu şikayetleri de düzenlemeye yardımcı olur. 

 

Çocuk sahibi olmak istiyorsanız…

Çocuk istemi olan hastalarda, yumurtlamayı uyarmak için ilaç tedavisi uygulanır. Doğum denetim hapları polikistik over sendromu olan bayanlarda tertipli regl kanamalarının gerçekleşmesi, akne, tüylenme üzere şikayetlerin uygunlaşması için kullanılmaktadır. Fakat daha dirençli ve ileri derece olan olaylar için hormone düzenleyici tedaviler de tercih edilebilmektedir. 

Polikistik over sendromu, önemli bir sıhhat sorunu olduğu için PCOS belirtileri yaşayan hastaların bu belirtileri göz gerisi etmemesi son derece kıymetlidir. PCOS’u büsbütün ortadan kaldıran bir ilaç tedavisi yoktur. Genel olarak doğum denetim hapları adet döngülerini düzenler ve semptomların denetim altına alınmasını sağlar. Polikistik over sendromu her bayanda kısırlığa neden olmaz. Önemli olgularda yumurtlama bozukluğuna bağlı kısırlık görülebilir. Lakin üremeye yardımcı dayanak tedaviler ile polikistik over sendromu olan şahıslarda gebeliğin oluşması sağlanabilir. Polikistik over sendromunun tedavisinin muvaffakiyetinde hastaların gerçek bilgilerle yönlendirilerek gerçek ilaçların kullanımının sağlanması epey değerlidir. Ömür usulü değişikliği, beslenme ve fizikî aktivite artışı hastalığın denetim altına alınmasında son derece önemlidir. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı