İzmir Gediz Deltası'nda Tepeli Pelikanlar için Yuva Platformu Kuruluyor.

26.09.2024 - Perşembe 09:48

Doğa Derneği, ülkemizde yaşayan en büyük kuşlardan biri olan zirveli pelikanlar için İzmir’de yapay üreme platformu oluşturuyor. Türkiye’deki sulak alanların yok oluşu nedeniyle sayıları azalmış olan zirveli pelikanlar için inançlı yuvalama alanları oluşturulması hedefleniyor. Pelikanların ekolojisine ve memleketler arası başarılı örneklere nazaran planlanan yuvanın başarılı olması için farklı uzmanlar bir ortada çalışıyor. Yıl sonunda birinci evresi tamamlanacak çalışma için Tabiat Derneği, gönüllüler ve dayanak olacak şahıslar arıyor. 

 

Tüm dünyada ağır muhafaza çalışmaları yürütülen doruklu pelikanların, dünya nüfusu 11,400-13,400 birey olarak iddia ediliyor. Kanat açıklığı 3 metrenin üzerinde olan bu kuş, ismini başının zirvesindeki kabarık tüylerden alıyor. Dünya Doğa Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi'nde 2017 yılına kuşağı global ölçekte hassas (VU-Vulnerable) yani tehdit altında olan doruklu pelikanlar, gerçekleştirilen ağır muhafaza eforları sayesinde o yıldan bu yana kuşağı tehlike altına girmeye yakın (NT-Near Threatened) olarak bedellendiriliyor.

Türkiye’de kayıt altına alınan 3 pelikan çeşidinden biri olan zirveli pelikan, 1950-1980’li yıllarda ülkemizde 17 farklı sulak alanda ürüyordu. Fakat sulak alanların kurutulması, su rejimine yapılan müdahaleler ve yuvalama alanlarında çeşidin rahatsız edilmesi sonucu sayıları azaldı. 

Tepeli pelikan günümüzde Türkiye’de sistemli olarak yalnızca 5 alanda ve yaklaşık 500 çift ürüyor. Bu alanlardan biri de İzmir’deki Gediz Deltası. Zirveli pelikanların dünya nüfusunun yüzde 3’üne mesken sahipliği yapan bu delta, dünya çapında kıymete sahip. Fakat pelikan üreme alanlarındaki insan baskısı, iklim değişikliği nedeniyle deniz düzeyinin yükselmesi, dalga ve akıntıların aşındırması sonucunda yuvalama alanlarının su altında kalması, yapılan yapay adaların yetersiz oluşu bölgedeki doruklu pelikan nüfusunun azalmasına neden oluyor. Tabiat Derneği, zirveli pelikan popülasyonunu korumak için çalışıyor ve kaybedilen alanların tesirlerini anlamak için araştırmalar yürütüyor.

Yapılan yeni yuvalarla pelikanların sayısını artırmak hedefleniyor.

Doğa Derneği, doruklu pelikanların üreyebileceği yeni alanlar oluşturmak için çalışmalarına başladı. Dernek, bu çalışmaya katılacak gönüllüler ve sponsorlar aradığını da duyurdu.

Dernek uzmanları Ukrayna, Yunanistan, Rusya, Bulgaristan üzere ülkelerde denenen başarılı yapay yuva örneklerini inceledi. Çeşidin ekolojisine ve Gediz Deltası’ndaki şartlara uygun bir yuva tasarladı. Ahşap yuva platformu, Eylül ayı sonunda tamamlanacak. Sonra doğal malzemelerden oluşan yuva gereci platformun yüzeyine yerleştirilecek. Yuvanın kuşlar tarafından kabul görmesi için pelikan maketleri de platformda yerini alacak. Ocak-Şubat ayında ise pelikanların bu bölgeye gelip yuva oluşturmaları  ve tehlikelerden uzakta başarılı bir üreme periyodu geçirmeleri hedefleniyor. Çalışma Tabiat Müdafaa ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ve Binbir Besin Çamaltı Tuz İşletmesi'nin müsaadeleriyle ve İzmir Şube Müdürlüğü’nün dayanaklarıyla gerçekleştiriliyor.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı