Hamas lideri Haniye suikastının sonuçları ve bölgedeki etkileri ne olacak?

Hamas lideri İsmail Haniye'nin Tahran'da öldürülmesini kıymetlendiren İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, “Gelinen noktada olayın genişlemesiyle Filistin probleminin art plana atılıp, İran’ın öne çıkarılması ve çözülmeye başlayan Batı ittifakının sağlamlaştırılması hedeflenmiş olabilir.” dedi.

Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, Hamas önderi İsmail Haniye'nin Tahran'da öldürülmesini kıymetlendirdi.

Fail ‘eğer MOSSAD’ ise ‘Vurulan İran, ölen Hamas lideri’ denilebilir

Hamas’ın siyasi ofis şefi Haniye’nin Tahran’da düzenlenen bir suikastla öldürülmesinin beraberinde birçok soru getirdiğini lisana getiren siyaset bilimci Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, “Suikastın içeriği ve nasıl düzenlendiği hakkında fazla bilgi verilmiyor şimdilik. Hiçbir vakit da tam öğrenemeyebiliriz. Lakin (fail ‘eğer MOSSAD’ ise) ‘Vurulan İran, ölen Hamas lideri’ denilebilir. Buradan olayların daha da alevleneceği, savaşın genişleyeceği sonucunu çıkarılabilir. Böylece İsrail, Batı dünyasında ‘şeytan’ olarak görülen İran ile Hamas’ı birebir pakete sokarak, ‘mağdur Filistin’ imajını bozmayı ve çatışmayı ‘İran ve İsrail’ formatına sokmayı amaçladı diyebiliriz.” dedi.

Batı ittifakının sağlamlaştırılması mı hedeflendi?

İsrail’in 7 Ekim sonrası girdiği meczupluk haliyle Hamas’ı özne olmaktan çıkardığı üzere, ‘mazlum Filistinlilerin’ yıllarca dünya kamuoyunda göz arkası edilen insanlık dışı durumunun öne çıkmasına yol verdiğini kaydeden Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, “Filistin’de yıkılan düpedüz insan medeniyetiydi. Gelinen noktada ise olayın genişlemesiyle Filistin sıkıntısının art plana atılıp, İran’ın öne çıkarılması ve çözülmeye başlayan Batı ittifakının sağlamlaştırılması hedeflenmiş olabilir. Ancak, güya sonuçları itibariyle gidersek Hamas’ın Sünni ve Arap başkanının Şii İran’ın şehidi haline gelmesinin ve Filistin davası ile İran’ın davasının ‘aynılaştırılmasının’ art planında farklı durumlar gözlenebilir.” diye konuştu.

“İran içinden dayanak görmeden bu iş olmaz”

Olayın muhtemel sebepleri ve sonuçlarına da işaret eden Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, “İran içinden dayanak görmeden bu iş olmaz. İran kendi içerisinde rekabet eden çok merkezli bir devlet. Bir küme, Hamas’ı (özellikle Haniye üzerinden sağlanan Türkiye bağından kopartarak) İran’ın aktörü haline getirmek istemiş olabilir. Çünkü Hamas, İran ve Türkiye ortasında en az iki art merkeze bölünmüş durumda, Türkiye askeri tarafı değil yasal siyasi tarafı öne çıkartmaya çalışıyor. Tartı merkezi bu suikasttan sonra İran’a kayarak Hizbullah’tan sonra Hamas da İran’ın mutlak denetimine girebilir.” dedi.

“İran’daki tartışma ‘kim sattı’ üzerinden dönüyor”

Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, İran’da bir diğer kümenin, çatışmayı yumuşatmak, rövanş için kan iştahını hafifletmek üzere İsrail’e Hamas siyasi başkanını taviz/kurban olarak vermiş olabileceğini kaydederek, şöyle devam etti:

“Nitekim İran’daki tartışma ‘kim sattı’ üzerinden dönüyor. Kasım Süleymani’nin (ABD saldırısıyla) akabinde da sert demeçler verilmesine karşın bir karşı aksiyona geçilmemişti, hatırlayalım. Suikast İran’ın kalbinde yapılabildiğine nazaran İran’ın ne kadar zaaf içerisinde olduğu ispatlanmak istenmiş olabilir. Haniye, Katar ya da Türkiye değil İran’da suikasta uğradı. İran hudutları ve istihbaratının geçirgenliği ortaya çıktı. İran’da İsrail ve Batı ile yumuşama niyetindeki kümelere, başta Pezeşkiyan olmak üzere, balans ayarı yapılmış olabilir. Netanyahu, İsrail kamuoyunda hayli sıkıntı durumdaydı. Bu suikast, idarede konsolidasyon ve halk nezdinde dayanak sağlayabilecek sembolik bir terör eylemi.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı