Diyabet yönetiminde yüzde 5'lik kilo kaybı bile kan şekeri kontrolünü sağlıyor

İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Kısmı ve Beslenme Atlası Kulübü tarafından düzenlenen 14 Kasım Diyabet Günü Diyabet ve İyilik İçin Hayat Şekli Değişikliği Paneli’nde konuşan Beslenme ve Diyetetik Kısım Lideri Prof. Dr. M. Emel Alphan, diyabet idaresi ve kan şekeri denetiminde beslenmenin ve ömür biçimi değişikliğinin kıymetini anlattı. Diyabet tedavisinde tartı kaybının değerini vurgulayan Alphan, “Kilo kaybı tedavinin birinci seçeneğidir. Yalnızca yüzde 5’lik bir tartı kaybının bile son derece olumlu tesirleri olduğunu söyleyebiliriz. Yüzde 10’luk yük kaybı isediyabetle ilgili vefatları azaltır, Hemoglobin A1 C’yi düşürür. Kan şekerini ve kan yağlarını düşürür. İnsülin kullanan diyabetlilerde insüline olan gereksinimi azaltır” dedi.

İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Kısmı ile Beslenme Atlası Kulübü tarafından düzenlenen 14 Kasım Diyabet Günü Diyabet ve İyilik İçin Hayat Biçimi Değişikliği Paneli’nde diyabet, diyabet denetiminde beslenme tedavisinin yeri, spor ve hayat hali ortasındaki bağa dikkat çekildi, diyabetli bireylerin ömür kalitesinin yükseltilmesine ait tekliflerde bulunuldu.

Prof. Dr. M. Emel Alphan: “Diyabet bakımının merkezine refahı koyalım”

İstanbul Atlas Üniversitesi Dr. Ralph A. DeFronzo Oditoryumu’nda düzenlenen panelde açılış konuşması yapan Beslenme ve Diyetetik Kısım Lideri Prof. Dr. M. Emel Alphan, Dünya Diyabet Günü 2024-26 temasının “Diyabet ve Esenlik” olduğunu söyledi. 

Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun diyabet eğitimine son derece kıymet verdiğini belirten Alphan, milyonlarca diyabetlinin konutta, işte ve okulda günlük öz idarelerini sağlamada zorluklarla karşı karşıya olduğunu belirterek “Dayanıklı ve organize olmaları ve sorumluluk almaları, hem fizikî hem de ruhsal güzellik hallerini etkileyecektir. Diyabet bakımı ekseriyetle kan şekerine odaklanır ve gün içinde daima kan şekerine bakmak zorunda kalmaları, onları bunaltır. Memleketler arası Diyabet Federasyonu’nun önerisi ile Dünya Diyabet Günü’nde diyabet bakımının merkezine refahı koyalım ve diyabetlilerin daha âlâ yaşamaları için değişimi başlatalım” dedi.

Prof. Dr. Süleyman Hilmi İpekçi: “Diyabetten korunmada geride kalıyoruz”

İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Hilmi İpekçi, diyabet, diyabet tipleri, diyabetin teşhisi ve tedavisine ait bilgiler verdiği sunumunda diyabetin kıymetli bir sıhhat sorunu olduğunu belirterek tüm dünyada süratle artış gösterdiğini söyledi. 2009’da 2030 yılı için 438 milyon diyabet hastasının kestirim edildiğini belirten İpekçi, “Dünya Diyabet Federasyonu (IDF) Diyabet Atlası datalarına nazaran, 438 milyonu 2019 yılında geçtik. Dünya olarak diyabetten korunmada olduğu üzere diyabetin artış suratını varsayım etmede de geride kalıyoruz, bugün 500 milyonu aşkın diyabetli var” dedi. IDF Diyabet Atlası datalarına nazaran Türkiye'nin Avrupa’da bayrağı üst sıralarda dalgalandırdığını belirten İpekçi, 2021 datalarına nazaran Türkiye’de diyabetli bireylerin oranının yüzde 14,5’e çıktığını söyledi. İpekçi, Türkiye’deki diyabetli sayısının da 10 milyonu aştığını söyledi. 

Diyabet teşhisinin konmasının değerini de vurgulayan İpekçi, “Hastalık tanısı konursa hastalığı yönetmek ve hastayı eğitmek kolaylaşır. Hastalığın tedavisi konusunda hastaya dokunmuş oluruz. Ülkemizdeki tüm diyabetliler içerisinde diyabet tanısı konulmamış hasta oranının yüzde 50’lere yakın oluğunu görüyoruz. Yani, neredeyse iki diyabetliden biri diyabetli olduğunu bilmiyor ve tedaviye ulaşamıyor demek” dedi. 

Prof. Dr. Süleyman Hilmi İpekçi: “Sigara diyabet geliştirme riskini üç kat artırıyor”

Tip 2 diyabetteki risk faktörlerine değinen İpekçi, “Obezite, makûs beslenme alışkanlıkları, idman - hareket eksikliği ve sigara kullanımı  kıymetli risk faktörleri ortasında yer alıyor. Sigara kullanımı maalesef çok yaygın. Tek yumurta ikizi iki bireyden biri sigara içiyor, başkası içmiyor. Kilo, beslenme ve antrenmanları tıpkı. Sigara içen ikiz kardeş başkasına nazaran üç kat daha fazla diyabet geliştirme riski taşıyor. Tek başına sigaranın diyabet geliştirme riski çok yüksek” diye konuştu. 

Prof. Dr. M. Emel Alphan: “Beslenme tedavisi ve idmandan asla vazgeçilemez”

İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Kısım Lideri Prof. Dr. M. Emel Alphan da “Diyabette Tıbbi Beslenme Tedavisi” başlıklı sunumunda diyabet idaresi ve kan şekeri denetiminde beslenmenin ve ömür biçimi değişikliğinin değerini anlattı. Eğitim, beslenme tedavisi ve antrenmanın diyabet tedavisinin temel taşları olduğunu vurgulayan Alphan, “Diyabet tedavisinde ilaç ve/veya insülin kullanılsa bile beslenme tedavisi ve idmandan asla vazgeçilemez” dedi.

Prof. Dr. M. Emel Alphan: “Kilo kaybı tedavinin birinci seçeneğidir”

Diyabet tedavisinde yük kaybının ehemmiyetini vurgulayan Alphan, “Kilo kaybı tedavinin birinci seçeneğidir. Yalnızca yüzde 5’lik bir yük kaybının bile son derece olumlu tesirleri olduğunu söyleyebiliriz. 6-12 aylık bir müddette yüzde 7-10 civarındaki tartı kaybı için sağlıklı beslenmeye fizikî aktiviteyi de ek ederek güç açığı sağlanabilir. Güç alımı kısıtlanacak, fizikî aktivite artırılacak ve davranış değişikliği yaratılacak. Bu yük kaybıyla metabolik risk faktörlerinin hepsi azaltılabilir. Bilhassa abdominal obezite yani elma tipi başka ismiyle erkek tipi şişmanlık metabolik olarak risklidir. Bu şahıslarda sağlanan yüzde 7-10’luk tartı kaybı metabolik bozukluk riskini azaltır.  Yüzde 10’luk tartı kaybı diyabetle ilgili vefatları azaltır, Hemoglobin A1 C’yi düşürür, kan şekerini, kan yağlarını, kan basıncını düşürür, insülin kullanan diyabetlilerde insülin ihtiyacını azaltır. Diyabetlilerde asgarî insülinle azamî yara sağlanır” dedi.

Ketojenik diyet ve aralıklı oruç üzere son devirlerde tanınan olan diyetlerin diyabetlilerde sakıncalı olabileceğini belirten Alphan, beslenme programında gücün karbonhidrattan gelen oranının yüzde 40’ın altına düşürülmesini önermediklerini söyledi. 

Dr. Öğretim Üyesi Hikmet Uçgun, spor ve antrenmanla ilgili tavsiyede bulundu

İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Hikmet Uçgun da “Diyabette Fizikî Aktivite ve Egzersiz” başlıklı sunumunda diyabetin denetiminde fizikî aktivite ve antrenmanın değerini vurguladı. Antrenman ve aktivite sırasında kan glukoz seviyesinin denetimi, kâfi sıvı alımı, ayak bakımının kıymetli olduğunu tabir eden Uçgun, “Spora uygun bir ayakkabı tercih edilmelidir. Beden hijyenine dikkat edilmelidir. Çok yorgunluk, baş dönmesi, göğüste meşakkat, ağrı ve tartı hissi, nefes darlığı ve bulantı üzere durumlarda idman sonlandırılmalıdır. Ayrıyeten idman sırasında kan şekeri 100-250 mg/dl ortasında olmalı, bunun altında (hipoglisemi riski) ya da üzerinde (ketozis riski) olması durumunda antrenman sonlandırılmalıdır. İdman sırasında bireyler, yanlarında 15 gram karbonhidrat içeren meyve suyu, glikoz vb. kolay karbonhidrat kaynaklarını bulundurmaları, insülin kullananların ise idman yapabilmek için enjeksiyondan sonra 1-2 saat beklemeleri ve insülin uygulanan bölgeyi (ekstremiteyi) çalıştırmamayı tercih etmeleri gerekir” tavsiyesinde bulundu.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı