Diz ağrısının en önemli 3 nedeni!

Merdiven inip çıkmak, çömelmek, hatta yürümek bile birtakım bireyler için adeta kabusa dönüşebiliyor. Ortopedi polikliniklerine en sık müracaat sebebini oluşturan “diz ağrısı” hayatı tehdit eden bir durum olmasa da hastanın günlük işlerini yapmasında büyük bir mahzur oluşturabiliyor. Ülkemizde çocukluk devrinde ve genç erişkinlerde diz ağrısı en yaygın olarak büyüme ağrıları ile travmalar nedeniyle gelişiyor. 40 - 65 yaş ortasında kıkırdak sorunları ön plana çıkarken, 65 yaş sonrasında ise kireçlenme en sık görülen etken oluyor. Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Mirza Zafer Dağtaş, diz ağrılarında “nasıl olsa geçer” yahut “hayatımı çok etkilemiyor” fikriyle vakit kaybedilmemesi gerektiğine dikkat çekerek  “Zira geç kalındığında diz ağrısına yol açan etken hastanın yürümesini bile önleyecek kadar şiddetlenebilir ve  ağrı sorunu kalıcı hale gelebilir. Bu nedenle ağrı 2-3 gün içinde geçmezse, diz hareketleri kısıtlanmaya başlarsa tabibe başvurulmalıdır” diyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Mirza Zafer Dağtaş, doğru teşhis ve tedaviyle diz ağrılarının denetim altına alınabileceğini, hatta kimi tablolarda tümüyle geçebileceğini belirterek, “Diz ağrılarında en zorlanılan hasta kümesi kıkırdak hasarı olan hastalardır. Lakin günümüzde kıkırdak hasarı tedavilerinin süratle gelişmesi ve yeni tedavilerin literatüre girmesi sayesinde hastalar sağlıklı dizlere sahip olabilmektedir. Kıkırdak hasarı sorunu olan hastaların sabırlı olmaları ve ömür şekillerini tedaviye uygun olarak düzenlemeleri tedavinin muvaffakiyetini arttıracaktır” diyor.

MENİSKÜS YIRTIKLARI

Dizlerde, kaval kemiği ile uyluk kemiğinin ortasında yer alan ve yastık misyonu gören C biçiminde iki kıkırdak mevcut. Bu kıkırdakların yapılarının bozulmasına “menisküs yırtığı” deniyor. Dizi apansız bükme ve rotasyon hareketi sırasında oluşan yırtıkta temel şikayet ise diz hareketleriyle artan ağrı oluyor. Ağrı hareket kısıtlaması oluşturacak şiddete ulaşabiliyor. Tedavide geç kalındığında yırtık eklem kıkırdağına ziyan veriyor ve bunun sonucunda diz kireçlenmesi ile kronik ağrıya sebep olabiliyor. 

Nasıl tedavi ediliyor? Yırtılan menisküs artroskopik, yani açık ameliyatsız olarak tedavi edilebiliyor. Doç. Dr. Mirza Zafer Dağtaş, menisküs yırtıklarında  genellikle kapalı olarak uygulanan iki cerrahi usule başvurulduğunu belirterek, kelamlarına şöyle devam ediyor: “Kapalı olarak gerçekleştirilen menisküs tamir tekniğinde menisküsler özel dikiş gereçleri ile primer olarak tamir edilmektedir. Yani, yırtık olan menisküs sağlam olan menisküse dikiş atılarak birleştirilmektedir. Bu yolla hastaların ileride gelişebilecek olan kireçlenme riski de azaltılmış olmaktadır. Genç yetişkinlerde menisküs yırtığının kesinlikle tamir edilmesi gerekir, aksi halde erken kireçlenmeye neden olmaktadır. Hastanın 4 hafta boyunca ameliyat olan dizini müdafaası ve bu bölgeye yük vermekten kaçınması gerekmektedir. Menisektomi olarak isimlendirilen başka cerrahi teknikte ise yırtılan kısım cerrahi olarak çıkarılmaktadır. Yırtık kısım alındığında hasta süratlice olağan hayatına dönebilse de menisküsün yıllar içinde azalması nedeniyle kireçlenmenin daha erken yaşta gelişme riski artmaktadır.”

KIKIRDAK HASARI

İlerleyen yaş yahut fizikî travmalara bağlı olarak diz eklemini oluşturan eklem sınırındaki kıkırdakların yapısının bozulması dizlerde önemli ağrıya neden olabiliyor. Fizik muayene ve görüntüleme prosedürleriyle kıkırdak hasarı tespit ediliyor. Tedavi hasarın derecesine nazaran planlanıyor.  

Nasıl tedavi ediliyor? Doç. Dr. Mirza Zafer Dağtaş, kıkırdak hasarı olan dizin tümüyle güzelleşmesinin şimdi mümkün olmadığını belirterek “Tedavide gaye, şikayetleri hafifleterek hastanın konforlu bir hayat sürmesini sağlamaktır. Bu emelle diz içi enjeksiyonlar, kıkırdak hapları ve kıkırdak ameliyatları yapılmaktadır. Kıkırdak hasarı olan hastanın tedaviye ahengi ise tedavinin muvaffakiyetini belirlemektedir. Tedaviden aktif sonuç alınması için hastanın sabırlı olması, doktoruna güvenmesi ve hayat biçimini hastalığına nazaran ayarlaması gerekmektedir” diyor. 

KİREÇLENME 

Dizlerde kıkırdak hasarının son kademesi “kireçlenme” olarak isimlendiriliyor. Kireçlenme sıkıntısında eklem kıkırdakları işlevlerini tümüyle yerine getiremez hale geliyor. Dizlerde oluşan ağrıya ekseriyetle sertlik ve şişliğin eşlik ettiği kireçlenme tablosunda hastalar yürüme ve merdiven çıkma üzere günlük aktivitelerini dahi yapamaz hale gelebiliyor. 

Nasıl tedavi ediliyor? Doç. Dr. Mirza Zafer Dağtaş, kireçlenme tespit edilen dizlerde ağrıları sonlandırmak için kesinlikle eklem cerrahisinin uygulanması gerektiğini vurgulayarak  “Diz eklemi iç yan ve dış yan olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Kimi hastalarda kireçlenme tek bir kısımda oluşur ve bu tabloda kısmi diz protezi kâfi gelmektedir. İki kısımlı, yani dizin tam  kireçlendiği durumlarda ise total diz protezi uygun olmaktadır. Protez cerrahisinin akabinde hastalar artık rahatlıkla ağrısız yürüyebilmekte ve toplumsal hayatlarına dönebilmektedirler” diyor. Doç. Dr. Mirza Zafer Dağtaş, son yıllarda protez takılma sürecinin robot yardımıyla yapılabildiğine işaret ederek, “Cerrahi yanlışları minimalize eden robotlar sayesinde protezler daha uzun ömürlü olmaktadır” diyor.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı