Afazili bireylere çevrimiçi terapi desteği… Afazili bireylerin iletişim becerilerini geliştirmek amaçlanıyor!

14.09.2024 - Cumartesi 07:00

Afazili bireylerin isimlendirme, işitsel manaya, tekrarlama, sözel akıcılık, dilbilgisi, okuma ve yazma üzere lisanın çeşitli hünerlerinde yaşadıkları zorluklara dikkat çeken Lisan ve Konuşma Terapisi Kısım Lider Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, “Dil ve konuşma terapisinin afazili bireylerdeki birincil hedefi, bireylerin bağlantı hünerlerini desteklemek ve geliştirmektir.” dedi.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Lisan ve Konuşma Terapisi Kısım Lider Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, Sıhhat Bilimleri Enstitüsü Lisan ve Konuşma Terapisi Anabilim Kolu yüksek lisans öğrencisi Memik Yıldız ile afazili bireylerin bağlantı maharetlerini desteklemek maksadıyla Türkçeye uyarladıkları Çevrimiçi Afazi Terapi Programı hakkında bilgiler paylaştı.  

Beynin sol hemisferinde lisana has alanların hasarlanması sonucu ortaya çıkan edinilmiş bir dilsel iletişimsel bozukluk; afazi… 

Genellikle inme sonrasında beynin lisandan sorumlu alanların hasarlanması sonucu ortaya çıkan afazinin edinilmiş bir dilsel-iletişimsel bozukluk olduğunu lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, afazili bireylerin terapiye ulaşımını ve meskende terapi pratiğini kolaylaştırmak hedefiyle Çevrimiçi Afazi Terapi Programı'nın Türk kültürüne uyarlanarak adaptasyonunun yapıldığını söz etti. 

Avustralya La Trobe Üniversitesi'nden Dr. John Pierce'in geliştirmiş olduğu programın, afazili bireylerin lisan maharetlerini çevrimiçi ortamda fiyatsız halde destekleyeceğini ve klasik lisan terapisini teknolojiye entegre ederek rehabilitasyon sürecini daha verimli hale getireceğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, halihazırda aphasiatherapyonline linkinden programa fiyatsız bir biçimde ulaşım sağlanarak, siteden faydalanılabildiğini anlattı.  

Afazili bireyler için standardize olmuş herkese uygun bir terapi yaklaşımı yok 

Afazili bireyler için standardize, herkese uygun, tek tip bir terapi yaklaşımının olmadığını belirten Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, sistematik olarak şahsa özel oluşturulmuş terapötik programların, lisan maharetlerinin daha süratli ve tesirli güzelleşmesine büyük katkı sağlayabileceğini vurguladı. 

Teknoloji takviyeli terapiyle irtibat gücünü artırın 

“Afazi terapisinde kullanılan yaklaşımların bireylere sunulma biçimi de günden güne değişime uğramaktadır.” diyen Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, gelişen teknolojiyle birlikte afazi terapisinde bilgisayar, tablet ve telefon üzere dijital aygıtların kullanımının arttığını söz etti. 

Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, bu alanda yazılım dayanaklı uygulamaların aktifliğinin birçok çalışmayla kanıtlandığını söyleyerek, teknoloji tabanlı müdahalelerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasının, afazili bireylerin lisan terapisine erişimini kolaylaştıracağını ve terapi sürecini destekleyeceğini belirtti.  

Çevrimiçi Afazi Terapi Programının özellikleri neler? 

Çevrimiçi Afazi Terapi Programı hakkında bilgi veren Dr. Oğuz, şöyle devam etti: 

“Çevrimiçi Afazi Terapi Programı; dinleme, okuma, yazma ve isimlendirme üzere 4 farklı lisan maharetine yönelik 11 vazifeden oluşuyor. Programda, farklı kategorilere ilişkin 566 sözcük ve 200 evet/hayır sorusu yer alıyor. Her bir sözcüğe ilişkin ses kaydı, alternatif sözcükler, semantik, fonemik ve cümle ipuçları ile iki farklı fotoğraf de kullanıcıların hizmetine sunulmuş durumda. Sözcükler, 10 farklı kategoride ve frekanslarına nazaran sıralanmış üç farklı zorluk derecesinde vazifelerle sunuluyor. Programın yüz yüze yapılan lisan terapilerine ek bir takviye sağlayacağı, bireylerin çalışma sıklığını artıracağı ve afazili bireylerin yakınlarının da sürece daha fazla dahil olabileceği düşünülmektedir. Bu sayede, yakınları afazili bireylere daha fazla yardımcı olabilecek ve terapinin aktifliği artacaktır.” 

Çevrimiçi Afazi Terapi Programı’na fiyatsız olarak (aphasiatherapyonline) üzerinden ulaşılabiliyor. 

Afazi nedir? 

Afazi, beynin sol hemisferinde lisan marifetlerine mahsus bölgelerinde meydana gelen bir hasar sonucu ortaya çıkan bir dilsel-iletişimsel bozukluktur. Afazi, çoklukla inme, travmatik beyin hasarı, tümör yahut nörolojik hastalıklar üzere durumlar sonucunda ortaya çıkabilir. Bu bozukluk, kişinin konuşma, manaya, okuma, yazma üzere lisan marifetlerini etkileyebilir. Afazi sonrasında yalnızca lisan hünerleri etkilenmez. Lisan maharetlerine ek olarak afazili şahıslar felç, depresyon, olumsuz hisler, hayat kalitesinde düşüş, toplumsal iştirakte azalma, işten ayrılma üzere durumlar da deneyim edebilirler. Afazi, farklı biçimlerde görülebilir; birtakım şahıslarda yalnızca sözcük bulma zorluğu olabilirken, başkalarında lisanın tüm taraflarında önemli sorunlar yaşanabilir. Birtakım şahıslar konuşulanı anlamayabilirken, kimileri anlayabilir fakat konuşamayabilirler. Bu durum hasar yeri ve büyüklüğüne nazaran değişkenlik gösterir. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı